Huilen, krampjes, teruggeven, verkouden, eczeem… Je vraagt je misschien wel af of je baby een allergie heeft. Dat zou best kunnen, want ongeveer 1 tot 5 op de 100 baby’s heeft last van wat ze in de volksmond ‘baby koemelkallergie’ noemen. De officiële term, en daarmee ook de benaming die we hier aanhouden, is echter ‘koemelkeiwit-allergie’. Hoe herken je deze allergie en wat doe je dan?

Koemelkallergie: Hoe zat het ook alweer?

De weerstand, oftewel het immuunsysteem, zorgt er normaal gesproken voor dat je kindje beschermd wordt tegen ziekteverwekkers en vreemde stoffen. Bij een allergie reageert het immuunsysteem ook op heel normale stoffen van buitenaf, zoals bijvoorbeeld op de eiwitten in koemelk. Het immuunsysteem werkt dus eigenlijk té goed. Als je baby een allergie heeft, dan is dit meestal een koemelkallergie. Niet verwonderlijk, want je baby drinkt tijdens zijn eerste levensjaar voornamelijk melk. Officieel heet deze allergie ‘koemelkeiwit-allergie’, maar in de volksmond wordt eigenlijk altijd gesproken van een koemelkallergie.

Hoe ontstaat een koemelkallergie?

Meestal wordt de koemelkallergie tijdens het eerste levensjaar bij je kleintje vastgesteld. Er wordt vaak aan een koemelkallergie gedacht wanneer een kindje (blijvende) klachten ontwikkelt na de overstap van borst- op flesvoeding. Je kindje krijgt dan namelijk van het ene op het andere moment een stuk meer koemelkeiwitten binnen.

Kun je koemelkallergie voorkomen door alle koemelk weg te laten?

Lang is gedacht dat het vermijden van koemelk een koemelkallergie zou voorkomen. Daarom gingen tot enkele jaren geleden moeders van baby’s die in een allergisch gezin geboren werden op een koemelkvrij dieet. Maar we weten nu dat deze methode een tegenovergesteld effect kan hebben. Het is beter om baby’s te laten wennen aan kleine beetjes koemelk, zodat het immuunsysteem leert dat deze eiwitten veilig zijn. Moedermelk bevat kleine hoeveelheden koemelkeiwit omdat je zelf zuivelproducten gebruikt. Borstvoeding is en blijft de beste babyvoeding, ook bij allergie.

Denk je, op basis van bovenstaande informatie, dat je kindje een verhoogde kans heeft op het ontwikkelen van een allergie? Geef dit dan aan bij de pediater. Hij/Zij kan dan extra alert zijn op klachten die mogelijks voortkomen uit een (koemelk)allergie.

Oorzaken van koemelkallergie

Meestal is er niet echt een oorzaak aan te wijzen. Wel is het zo dat als er allergie in je gezin speelt, je kindje ook meer kans heeft op het ontwikkelen van een allergie. Heeft minstens één van jullie eczeem, hooikoorts, astma of een voedselallergie (gehad)? Wees dan extra alert op klachten bij je baby. Dit betekent natuurlijk niet dat je kindje ook daadwerkelijk een allergie zal ontwikkelen. En andersom geldt ook, als er geen allergie in de familie voorkomt, kan je kleintje toch een koemelkallergie krijgen. Al lijkt die kans wat kleiner.

Heeft je kindje last van eczeem, dan is de kans op een allergie groter. Er is namelijk een belangrijke relatie tussen eczeem en het ontwikkelen van een voedselallergie. Ook goed om te weten dat het starten met hapjes een invloed kan hebben op het ontwikkelen van een allergie, zeker bij eczeem. Lees hier meer over bij De stap naar vaste babyvoeding.

Komt koemelkallergie vaak voor?

Allergie komt helaas steeds vaker voor, zowel bij kindjes als bij volwassenen. Als je er even over nadenkt, ken je vast wel ouders van kindjes met een allergie. Al kunnen de klachten bij je kindje natuurlijk ook een andere oorzaak hebben.

Maar hoeveel kindjes hebben nu eigenlijk koemelkallergie?

Er doen verschillende cijfers de ronde. Maar 2 tot 5% van de baby’s in België heeft koemelkallergie. In het slechtste geval spreken we dus van 5 kindjes met koemelkallergie per 100 baby’s (of 1 per 20 baby's). Als je vermoedt dat je baby allergisch reageert op koemelk, raadpleeg dan altijd de pediater voor je een aanpassing in de voeding van je kleintje maakt.

Kan mijn kindje reageren op borstvoeding?

Als je baby koemelkallergie heeft, ontwikkelt het vaak pas duidelijke symptomen bij de overstap van borst- naar standaard flesvoeding. Je kleintje krijgt dan namelijk opeens een grote hoeveelheid intacte koemelkeiwitten binnen via de flesvoeding. Maar hoe zit het eigenlijk met borstvoeding? Kan je kindje daar ook op reageren? Hieronder leggen we het uit.

Kunnen de klachten bij borstvoeding toch komen door koemelkallergie?

Ook als je borstvoeding geeft, kan het zijn dat je baby allergisch reageert op koemelkeiwit. Als jij namelijk melk(producten) eet en/of drinkt, komt er in kleine hoeveelheden koemelkeiwit in de moedermelk terecht. Je geeft deze eiwitten als het ware door. De kans op klachten bij je kindje is wel een stuk kleiner dan bij flesvoeding op basis van koemelk omdat er minder koemelkeiwitten worden doorgegeven, en deze eiwitten zijn ook minder intact. Hierdoor is de kans op een koemelk-allergische reactie een stuk kleiner. Als je kindje een ernstige koemelkallergie heeft, is de kans op een reactie na het drinken van moedermelk groter.

Als uit de test via de pediater blijkt dat je baby met allergische klachten reageert op moedermelk, dan kun je het best alle voedingsmiddelen die koemelk bevatten vermijden. Hoe je dat doet? Je leest er hier meer over.

Gaat koemelkallergie vanzelf over?

Gelukkig groeit je kindje meestal vanzelf over de koemelkallergie heen. Iets meer dan de helft van de kinderen met een koemelkallergie kan rond de eerste verjaardag weer koemelk verdragen. De overige kinderen zijn vaak voor hun vijfde levensjaar over de allergie heen gegroeid. Koemelkallergie komt dus niet zo vaak meer voor bij oudere kinderen.

Bij het ouder worden rijpen de darmen

Gelukkig gaat een koemelkallergie meestal vanzelf over. We zeggen dan ook wel dat je kleintje “erover heen groeit”. Vaak verdwijnen de klachten als je kleintje ouder wordt. De darmen van je baby zijn namelijk nog niet helemaal volgroeid. Hierdoor worden grote stukken (onverteerd) eiwit doorgelaten in de darm. En juist deze intacte eiwitten wekken een allergische reactie op. Bij het ouder worden rijpen de darmen en laten ze minder intacte eiwitten door waar je kindje op zou kunnen reageren.